Standart merdiven genişliği soru olarak basit olsada bilinmesi gereken bir inşaat bilgisidir.
Günümüzde merdivenlerde yürüyüş yaparken olan kazalar genel nedeni olarak hatalı yapılan basamaklardır.
Örnek verilmesi gerekirse açılı döşenen merdiven 50 derece yada 60 cm olmamalıdır.
Bu geometrik açılar kullanım açısından insanların kullanımı için ergonomik değildir.
Ergonomik olmayan beton basamak kazalara sebebiyet oluşturmaktadır.
Ne yazıkki işletmelerde yer darlığı sebebi ile farklı ölçülerde yaparak kötü basamaklar oluşmasını sağlar.
Genellikle bu durumlarda işçi veya usta kısmı suçlansada uygulamayı sürekli yapan ustaların mütahit yada mühendisin verdiği bilgiler dahilinde bu uygulamaları yapmaktadır.
Bu yazımızda beton basamak satışımız dışında ergonomik ve sağlıklı merdiven nasıl olmalı bunu yazımızda belirteceğiz.
En çok sorulan sorulardan bir tanesi ise merdiven genişliği kaç cm olmalıdır. Ortalama 1 basamak genellikle 28 cm istenmektedir.
Üretim yapılma aşamasında ise beton basamaklar 28 cm göre üretilmektedir.
Özellikle döner merdiven ve düz merdivenlerde 28 cm hazır ürünler dışında özel ölçüde hazır basamakta üretilmektedir.
Merdivenler uygulama esnasında ergonomik rahat olması ve insanı az yorması için basamak yüksekliği ise 100 – 165 mm arasında olmalıdır.
Daha yüksek yapılan basamakta ise yorucu olur ergonomik olmaz.
Ayrıca düm düz yapılan merdivenler ise insanları yormak dışında sıkıcı gelir buda kullanım düşüklüğü olması nedeni ile su erezyonu oluşmasına engel olmaktadır.
Drenajı rahatlatmak için dik mesnetli merdivenler tercih edilmelidir bu sayede sağlıklı basamaklar ortaya çıakcaktır.
Özellikle uygulama esnasında ölçüler oldukça önemlidir.
Rıft ve basamak boyutları arasında dengeli bir ilişki olmalıdır.Dengesiz olması durumunda düzensiz merdivenler oluşmaktadır.
Standart merdiven genişliği ve rıft kısmı
Merdiven basamak ölçüleri genel olarak 160×28 cm olacak şekilde üretilmektedir.
Rıft kısmı ise ise genellikle 15 cm olarak sipariş verilmektedir.
Bir beton merdiven basamağın eğimi dengeli olmalıdır genel olarak rıft ve basamak arasında adım uzunluğu ile ilişkilidir.
Genel bu ölçü formülü ise
tg a=R/B
Alın kısmında kullanılan rıft ve basamak ölçü boyutlarının ayrıca adım uzunluğuna bağlı olması gerekmektedir.
Merdiven genişliği oldukça önemlidir.
Fakat diğer bir konu ise basamak sayısı kaç adet olmalıdır.
Uzun bir merdiven düşündüğümüzde oldukça yorucu olacaktır.Bu nedenle 18 basamakda bir sahanlık uygulaması yapılmalıdır.
Yorulan insanlar sahan kısmına geldiklerinde dinlenebilir yada yürümeye devam edebilirler.
Hayatımız önemli yeri olan basamaklar binalarda mühendisler tarafından çizilir uygulmasını yaparken ise ustalar dan yardım alınmaktadır.
Özellikle son yıllarda oluşan basamak sanayisinde hızlı imalat ile hızlı çözümler oluşturulmaktadır.
Özel ölçüler dahilinde uygun genişlikte ürünler üretilmektedir.
Canlı varlığa zarar vermeyen maddeler il uygulaması yapılmaktadır.İç mekan için kolay temizlenebilir ürünler tercih edilmelidir.
Basamak Kol Genişliği
Beraber yaşayan bir ailenin oturduğu site içerisindeki konutlar dahilinde merdiven kol genişliği 1 metreden az olmamalıdır.
- Genellikle merdivenlerin kol genişliği ise; iki katlı ve iki ailenin oturduğu müstakil binalarda 1 metre olmalıdır.
- İki veya üç katlı iki kişiden fazla aile bireyin oturduğu binalarda ise 1,10 cm olmalıdır. Üç den fazla katlı binalarda ise 1,20 m den az olamaz.
- Daha fazla kat bulunan yerlerde ise kat başına 10 cm ekleyerek basamak genişliği belirlenmelidir.
Umumi Binalar
Umumi binalar genel olarak halk tarafından kullanılan devlet daireleri olarak söylebiliriz.
- Devlet dairesi toplumun kullandığı halk için hizmete açılmış idare binalarında merdiven kol genişliği 150 cm’den az olmalıdır. Genel olarak devlet yerlerinde devlet pozlarına uygun şekilde imalat yapılmalıdır.
- Basamak kol genişliği çatı arası,bodrum ara katı ve ana bina servis merdivenlerinde, kullanışa ve estetik mimari gereksinme göre belirlenmekle beraber en az 70 cm olmalıdır.
Merdiven kol genişliği hesap nasıl yapılmalıdır
Hesap şekli
Bir kişinin inip çıktığı basamak genişlik 70 cm alınır.
Buna karşılık olarak bir kişi dışında iki kişinin rahat inip çıkması ve yan yana gelince sıkışmaması için merdiven genişliği artması gerekmektedir.
Bu durumda rahat basamak veya merdiven oluşturmak için ek olarak 50 cm ilave edilmektedir.
Bu sayede iniş çıkışlar daha rahat ve ergonomik basamak çıkacaktır.
- Bir kişinin inip çıktığı merdiven ölçüsü 70 cm
- İki insanın inip çıktığı basamak ölçüsü ise 70+50 cm olmalıdır.Her bir kişi için +50 cm eklenmelidir.
- Üç kişinin (Aynı anda) inip çıktığı beton basamak merdivenlerde ise : 70+2×50=170 cm olacak şekilde hesaplama yapılmalıdır.
Ayrıca çok sayıda insanın aynı zamanda aynı yerde bulunduğu devlet daire ve sinema gibi yerlerde hesaplamalar toplam insan sayısına göre genişlik hesabı ayrı yapılmalıdır.
Özellikle yangın kaçış yolları için, yapılacak merdivenlerin en önemli özelliği ise yangın yönetmeliğine göre hesap yapılmalıdır.
Yangın merdivenleri kullanım açısından oldukça önemlidir.Yangın durumunda panik hali olmasından dolayı oldukça geniş ve rahat kaçış noktalarında bulunması gerekmektedir.
Standart merdiven genişliği yangın merdivenleri için farklı hesap yapılmaktadır.
Nomal bir yapı da çeşitli basamak genişliğinin 100 cm olduğunu kabul edilmektedir.
Canlı varlık sirkülasyonuna bağlı olarak ebat genişliği şu şekilde hesaplanmalıdır.
- 500 Kişiye kadar her 100 kişi için 50 cm
- 1000 kişiye kadar her 100 kişi için 30 cm
- 5000 kişiye kadar her 100 kişi için 20 cm
Örneğin 1500 kişilik bir tiyatro müsamere binan ait binadaki merdiven genişliği hesaplamasını yapalım.
Bu hesaplama yapılırken ayrıca matematik formülü kullanılmaktadır formül şu şekildedir.
Ct=(A/1,25xt)
Burada harf şekilleri ise şu şekilde belirtilmiştir.
A=İnsan sayısı
t:Saniye olarak binanın boşalma süresi.
Ayrıca 1500 kişilik tiyatro müsamere salonun boşaltma süresi için merdiven genişliği hesaplaması.
Ct-(1500/1,25x5x60)-4,00 m
Sahanlık Uzunluğu